Jelle Brandt Corstius – grijpt naast het pluchen zeepaardje

Lang heb ik geklaagd tegen vrienden over Nederland. Wat mij het meest beklemt, en waarom ik om de zoveel tijd wegvlieg en nu bijvoorbeeld in Ethiopië zit, is dat Nederland af is. Elke vierkante kilometer heeft een bestemmingsplan. En als er al een bos staat, dan is het de bedoeling dat daar een bos staat. Ik mis de loze ruimte, waar zoveel van is in Rusland. Niet lang geleden las ik het berichtje van een jogger die net buiten Moskou in een bos was gaan hardlopen. Een Russisch bos, dus onmetelijk groot, en zonder bordjes. Hij raakte de weg kwijt en ging uiteindelijk dood van de honger.

Dat is wat ik mis in Nederland, wilde plekken en gebouwen zonder duidelijke bestemming. Daarom ben ik zo opgetogen dat ik de pier van Scheveningen heb ontdekt. Op Tweede Pinksterdag was ik met een vriendin op bezoek was bij een vriend in Den Haag, en we doken in de koude Noordzee en aten slibtongetjes (we hadden zoveel lol dat ik mijn Trouw-column vergat te schrijven, waarvoor nog mijn welgemeende excuses). Enfin, we besloten een stukje de pier op te wandelen. En het was alsof ik terug was in Rusland. Het schijnt dat Van der Valk twintig jaar geleden de pier voor een gulden op de kop heeft getikt. En sindsdien heeft van der Valk ongeveer een gulden, maximaal een euro gestoken in de renovatie. De pier is namelijk een majestueuze ode aan het verval.

De pier is bedekt met krakende houten latten, waar af en toe een gapend gat in zit. Halverwege heb je het – gesloten – Schateiland waar een piraat voor staat met een hoed die tot de rand is gevuld met meeuwenkak. Aan het eind van de pier kan je omhoog klimmen in een bungeejump-toren (‘vanwege technische redenen gesloten’). Bovenop de toren staan hangjongeren te tongen tussen lege blikjes Fernandes en verkeerd gespelde graffiti.

Climax van de pier is een – werkend – casino met fruitautomaten en een enkele bejaarde. In het midden van de zaal staat een glazen hok. Het is de rookruimte. Een ongelukkig ogende man stond er moederziel alleen aan een sigaret te lurken, in zijn zak voelend naar nog wat munten voor de fruitautomaat.
Teruglopend op de pier, bij een grijpautomaat – waar wij natuurlijk naast het pluchen zeepaardje grepen – hing een billboard met grootse plannen voor de pier. Er zou onder meer een 4-sterrenhotel moeten verrijzen. Bij deze doe ik een oproep aan de familie van der Valk: doe het niet! Laat de pier zoals ie is! Nederland heeft veel te weinig plekken zonder duidelijke bestemming, dat maakt de pier van Scheveningen zo uniek.